انواع روش های درمان بواسیر یا هموروئید

بیماری بواسیر به تورم و التهاب در رگ ها و مویرگ های خروجی دستگاه گوارش (مقعد) گفته می شود. به عبارتی دیگر قسمت انتهایی مقعد دارای مویرگ هایی است که وظیفه دارند تا از کانال مقعد مراقبت کنند. در مواقعی که مدفوع به صورت خشک بوده این مویرگ ها پاره شده و دچار التهاب می شوند.

در نتیجه کشیدگی دیواره های سیاهرگ ها و در نتیجه کاهش توان انقباضی عمل پمپاژ خون به سمت نواجی بالاتر با مشکل مواجه شده و در نتیجه آن التهاب و تورم داخل رگ ها ایجاد می گردد. با تورم این رگ ها در دهانه مقعد درد غیر قابل تحملی برای فرد حاصل می گردد که در اصطلاح به آن بیماری بواسیر گفته می شود.

درجه بندی بواسیر بر اساس شدت

• بواسیر درجه ١ : سیاھرگھای گشاد شده اند ولی ھرگز از مخرج خارج نمی شوند و تنها علامت آن ها خونریزی است.
• بواسیر درجه ٢ : سیاهرگ های گشاد شده در زمان دفع از مخرج خارج می شوند لیکن با پایان اجابت مزاج خودبخود به داخل مخرج بازگشت می کنند.
• بواسیر درجه ٣ : توده های بواسیری با دفع مخرج خارج می شوند ولی خودبخود به داخل مخرج باز نمی گردند بلکه با کمک دست به داخل مخرج بازگردانده می شوند.
• بواسیر درجه ٤ : توده های بواسیری حتی به کمک دست به داخل مخرج بر نمی گردند و همیشه در بیرون از مخرج وجود دارند.

بدیهی است که بدترین نوع بیماری نوع درجه 4 بوده که معمولا تورم های بالایی دارند.

راه های کاهش و تسکین درد (موقتی)

• استفاده از حمام آب گرم: پیشنهاد می گردد روزانه 2 الی 3 بار ، به مدت 15 دقیقه در وان آب گرم بنشینید. همچنین می توانید ناحیه ی متورم را با استفاده از صابون بشویید. دقت کنید که به ناحیه متورم شده فشار نیاورید.
• استفاده از پماد: كرم های گیاهی حاوی نارون كوهی می تواند به صورت مقطعی باعث کاهش درد و خارج در ناحیه متورم شده گردد
• استفاده از یخ : قرار دادن یخ و یا کمپرس سرد بر روی ناحیه ی متورم شده می تواند باعث کاهش درد

را ه های درمان بواسیر یا هموروئید

1- راه اول: درمان بواسیر از طریق درمان داروئی (کنسرواتیو و غیر جراحی)

در بواسیر درجه ١ که تنها علامت آن خونریزی در زمان دفع است و در نوع درجه ٢ اقدامات کنسرواتیو و غیر جراحی را می توان استفاده نمود. از جمله این موارد افزودن فیبر غذای ملین و پرهیز از فشار آوردن به هنگام عمل دفع به همراه استفاده از لگن آب گرم است. از جمله داروهایی که برای درمان بواسیر مورد استفاده قرار می گیرد.

Anucort-HC rectal  تجویزی، lidocaine topical  تجویزی/ بدون نسخه، Analpram-HC rectal  تجویزی، Preparation H rectal  بدون نسخه، RectiCare topical  بدون نسخه، Caladryl topical بدون نسخه، pramoxine topical  بدون نسخه، داروی روهمورین بدون نسخه

لازم به ذکر است که توصیه اکید می شود که از این داروها حتما پس از مشورت با پزشک متخصص استفاده کنید.

همچنین اکیدا توصیه می گردد که از درمان با استفاده از لیزر استفاده کنید ، چرا که عموما راه حل های دارویی تنها علائم بیماری را کاهش داده و درمان قطعی برای بیماری نیستند.

2- راه دوم: درمان بواسیر از طریق پمادهای ضد هموروئید

پماد دارویی هیدروکورتیزون کورتیکواستروئید، پماد نیتروگلیسیرین، پماد مشک، پماد لیدوکایین، پماد اپیروئید، پماد و لوسیون پراموکسین، پماد آنتی هموروئید، پماد ام جی

البته لازم به ذکر است که همگی این پمادها در درمان بواسیر بیفایده اند و استفاده از آن ها غیر ضروری است. این پماد ها عموما نقش کاهش درد و التهاب به صورت موضعی را دارند و راه حل نهایی برای درمان بیماری بواسیر نیستند.

3- راه سوم: درمان بواسیر از طریق لیزر درمانی

یک درمان مطبی مناسب و سرپایی برای ھموروئید ھای درجه ١و ٢ کوچک می باشد. جراحی با لیزر راه حل نوینی است که امروزه مورد توجه پزشکان و به خصوص بیماران قرار گرفته است. از جمله نکات مثبت این نوع جراحی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• انجام عمل جراحی بدون بیهوشی
• جراحی بدون درد و خون ریزی
• زمان کوتاه عمل جراحی
• عدم نیاز به پانسمان و نگهداری پس از عمل
• عدم نیاز به بستری شدن پس از عمل جراحی
• سوزاندن ریشه بواسیر به منظور جلوگیری از رویش مجدد

لازم به ذکر است که این شیوه درمانی به دلیل مزایای فراوان برای مواردی همچون درمان کیست مویی ، درمان فیستول و مجموعه بیماری های انورکتال مورد استفاده قرار می گیرد.

4- راه چهارم: درمان بواسیر از طریق جراحی

معمولاً برای هموروئیدهای درجه ٣ و ٤ انجام می گردد. عمل جراحی انجام شده به منظور درمان بواسیر جزو عمل هایی است که همراه با درد و خون ریزی زیادی است. از طرفی بیمار پس از انجام عمل جراحی دوره نقاهت دردناکی را پشت سر خواهد گذاشت که آرامش را تا مدتی از فرد دور میکند.

در اینجا لازم است تا اشاره کنم که جراحی با استفاده از لیزر راه حلی است که قویا پیشنهاد می شود. علاوه بر اینکه در جراحی با لیزر درد و خون ریزی وجود ندارد ، تقریبا می توان گفت موضوعی به عناون دوره نقاهت مطرح نشده و فرد پس از انجام عمل جراحی ، بدون نیاز به بستری شدن می تواند به شرایط عادی خود برگردد. بدون آنکه نشانی از بیماری و درد در او وجود داشته باشد.

سه نکته مهم برای درمان بواسیر

بواسیر از علل سرطان روده نیست اما بواسیر وجود همزمان سرطان روده را نفی نمی کند و چون سن شیوع سرطان روده بالای ٤٠ سالگی ( مثل ھموروئید است) و بعلاوه علامت شایع هر دو بیماری (هموروئید و سرطان روده) خونریزی است. لذا در ھمه موارد هموروئید (خاصه در بالای ٤٠ سالگی) و بخصوص اگر علامت شایع آن خونریزی باشد بیمار را باید جهت تشخیص دقیق تر مورد اندوسکوپی (رکنوسگیموئیدسکپی) قرار داد.

از دیگر علل خونریزی مخرج پولیپ رکتوم (راست روده) و شقاق مخرج است که آنها هم در (رکتوسیگموئیدسکپی) مشخص می شوند. بواسیر خارجی معمولا سبب برجستگی یا تورم به اندازه نخود در خروجی مقعد یا اطراف آن می شود.

به دو نکته مهم توجه فرمائید اول اینکه بواسیر معمولا سبب دفع خون سیاهرنگ نمی شود بلکه باعث خروج خون روشن از بدن می گردد.

علت ایجاد بیماری بواسیر و اینکه بیماری در چه افرادی مشاهده می شود؟

اگر در مسیر بازگشت خون توسط سیاه رگ ها مانعی ایجاد شود و از عبور خون جلوگیری کند، به تدریج فشار داخل سیاه رگ ها افزایش یافته و این مسئله باعث گشادی سیاه رگ ها و پیچ در پیچ شدن ها می شود. به این مورد در اصطلاح واریس وریدهای مخرج که معادل هموروئید است، گفته می شود.

• عامل سن افراد: عموما افراد بالای ٥٠ سال و به ندرت در جوانان
• عامل چاقی افراد: حجم فراوان چربیھای داخل شکم سبب افزایش فشار داخل شکم و در نتیجه افزایش فشار بر سیاه رگ ها می شود
• عامل حاملگی در بانوان: بزرگی رحم سبب افزایش فشار داخل شکم می گردد.
• عامل فشارهای مقطعی: فشارهایی همچون بلند کردن اجسام سنگین و یا انجام ورزش های سنگین موجب فشار بر سیاه رگ ها می گردد.
• سیروز کبد: سیروز کبد نیز در راه بازگشت خون وریدی مخرج ایجاد مانع کرده و سبب بواسیر می شود

البته لازم به ذکر است که گاهی عامل خاصی باعث ایجاد بیماری بواسیر نبوده و این بیماری به یکباره در بدن فرد پدیدار می گردد.

منبع: کلینیک آنورکتال