تامسولوسین (Tamsulosin) که به نام امنیک (Omnic)هم شناخته می شود به عنوان بلوک کننده اختصاصی گیرنده‌های آلفا آدرنرژیک یک در درمان هایپرتروفی خوش خیم پروستات (BPH) کاربرد دارد. البته این دارو با نام تجاری فلوماکس (Flomax) نیز شناخته می شود .
تامسولوسین جز گروهی از دارو به نام آلفا بلاکر ها است که باعث شل شدن عضلات در پروستات و گردن مثانه شده، و در نتیجه سبب آسان تر شدن دفع ادرار می شود. تامسولوسین برای بهبود عمل ادرار در مردان مبتلا به هیپرپلازی خوش خیم پروستات (پروستات بزرگ شده) استفاده می شود.
در هیپرپلازی (افزایش غیرطبیعی تعداد سلول) پروستات، میزراه (اورترا) توسط بافت پروستات مسدود شده و باعث ایجاد مشکل در موقع دفع ادرار می گردد. بزرگی پروستات ، خود را با کاهش قطر جریان ادرار، قطره قطره آمدن ادرار، قطع و وصل شدن ادرار ، تکرر و سوزش ادرار و اختلال در تخلیه ادرار و باقی ماندن ادرار در داخل مثانه ، نشان می دهد. تامسولوسین با بلوک کردن گیرنده های آلفا یک در عضلات صاف، سبب شل شدن این عضلات صاف (در پروستات) شده و مجرای میزراه را در حالت بزرگ شده نگه داشته و ادرار می تواند خارج شود.
بزرگی پروستات بیماری مربوط به سن است. با گذر زمان تغییرات سنی در بدن ایجاد می شود و به عنوان مثال: پوکی استخوان ها، سفید شدن موها و چین و چروک پوست و … . پروستات در آقایان مسن نیز شروع به بزرگ شدن و باعث بستن خروجی مثانه می گردد.۳۰ % مردان بین ۴۰-۵۰ سال و ۵۰ درصد مردان بین ۵۰-۶۰ سال و ۷۰درصد مردان بین ۶۰-۷۰ سال مبتلا به بزرگی پروستات می شوند. برخلاف تصور عمومی که فکر می کنند انجام فعالیت های جنسی باعث بزرگی پروستات و بیماری آن می شود، این تفکر کاملاً غلط است و بر اساس تحقیقات ثابت شده انجام فعالیت های جنسی و مقاربت مداوم و منظم باعث شادابی غده پروستات می شود و برعکس عدم مقاربت و یا فاصله زیاد بین رابطه جنسی باعث تورم پروستات می گردد.
هنوز دارویی در دنیا که پروستات را کوچک نماید کشف نشده است و لذا نقش داروها به صورت تسکینی می باشد. داروهایی که امروزه برای درمان بزرگی پروستات استفاده می شوند عبارتند از:
شل کننده های عضلات صاف (مثل امنیک، تامسولوسین ، پرازوسین، ترازوسین) این داروها با مهار گیرنده های آلفا در پروستات و کپسول باعث شل شدن گردن مثانه و لذا باز شدن خروجی مثانه و باعث احساس راحتی در تخلیه ادرار می شوند.
موارد مصرف تامسولوسین
تامسولوسین در هایپر پلازی پروستات(BPH) کاربرد دارد.
سایر موارد کاربرد این دارو عبارتند از درمان علائم انسداد و اختلال عملکرد خروجی مثانه و تسهیل دفع سنک های کلیوی.
مکانیسم اثر تامسولوسین
تامسولوسین آنتاگونیست گیرنده های آلفا 1 آ- آدرنوسپتور در پروستات است. عضلات غیر ارادی در پروستات به واسطه گیرنده های Alfa 1Aآدرنوسپتور منقبض می شوند. بلوک این گیرنده ها باعث استراحت و رها شدن عضلات غیر ارادی انتهای مثانه و پروستات می شود و متعاقبا جریان ادرار و علائم بزرگی پروستات کاهش می یابد. تقر یبا 75 درصد گیرنده های آلفا 1 پروستات از نوع Alfa 1A هستند.
فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر تامسولوسین
جذب دارو از راه خوراکـی و در حالت ناشتا به طورکامل انجام می‌گیرد. سطح پایدار دارو پس از ۵ روز مصرف تک‌دوز روزانه حاصل می‌شود. حداکثر غلظت دارویی در حالت ناشتا پس از ه۴ ساعت و به همراه غذا پس از ٧-۶ ساعت حاصل می‌آید. دارو به طور گسترده به پروتئین‌های پلاسما متصل می‌شود ولی تاثیری بر اتصال پروتیینی سایر داروها ندارد. متابولیسم دارو کبدی بوده و توسط سیتوکروم P450 صورت می‌گیرد متابولیت‌های دارو پیش از دفع کلیوی با عوامل گلوکورونید یا سولفات به طور گسـترده کنژوگه میشوند. نیمه عمر دفعی دارو ۵ تا ٧ ساعت است.نیمه عمر دارو در افراد سالم 9 تا 13 ساعت و در گروه هدف 14 تا 15 ساعت است.
عوارض جانبی تامسولوسین
افت فشار خون وضعیتی 6 تا 19 درصد
اعصاب مركزي: آستنيا، گيجي، سردرد، بيخوابي، خواب‌آلودگي.
قلبي - عروقي : درد قفسه سينه، سنكوپ.
چشم، گوش، حلق و بيني: ambylopia ، فارنژيت، آب‌ريزش بيني، سينوزيت.
دستگاه گوارش: اسهال، تهوع.
ادراري ـ تناسلي: اختلال در انزال.
عضلاني - اسكلتي : درد كمر.
تنفسي: افزايش سرفه.
ساير عوارض: واكنش‌هاي حساسيتي (راش، بثورات جلدي، urticaria، آنژيوادم)، كاهش ميل جنسي، عفونت، اختلالات دندان.
روش مصرف تامسولوسین
تامسولوسین را دقیقاً همان طور که توسط دکتر شما تجویز می‌شود، مصرف کنید.
راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید.
این دارو را در مقادیر بزرگتر و یا کوچکتر از مقادیر توصیه شده مصرف نکنید.
پزشک شما ممکن است برای حصول بهترین نتایج دور مصرفی این دارو را برای شما تغییر دهد.
تامسولوسین دارویی است که معمولا یک بار در روز و در حدود ۳۰ دقیقه بعد از غذا مصرف می شود. سعی کنید از این دارو در همان زمان در روز، استفاده کنید.
هرگز این دارو را نشکنید، نجوید و این دارو را به صورت کامل مصرف کنید.
دوز مصرف تامسولوسین
دوز معمول برای افراد بزرگسال مبتلای به هیپرپلازی خوش خیم پروستات:
دوز اولیه: ۰٫۴ میلی گرم خوراکی به صورت یک بار در روز
حداکثر دوز: ۰٫۸ میلی گرم خوراکی به صورت یک بار در روز
نکته: اگر مصرف دارو برای چند روز در هر دو دوز ۰٫۴ میلی گرم یا ۰٫۸ میلی گرم قطع شد ، درمان باید دوباره با ۰٫۴ میلی گرم ی به صورت یک بار در روز آغاز شود.
چه اتفاقی می افتد اگر شما یک دوز تامسولوسین را فراموش کنید؟
به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید. اگر تقریبا موقع نوبت مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.
اگر از این دارو بیش از حد مصرف کنم، چه اتفاقی می افتد؟
با مراقبت های پزشکی اورژانس و یا کمک های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.
در هنگام مصرف این دارو باید از چه مواردی اجتناب کنم؟
تامسولوسین ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید.
اجتناب از بلند شدن بیش از حد سریع از حالت نشسته یا وضعیت دراز کشیده، چون با این کار شما ممکن است احساس سرگیجه کنید. برای جلوگیری از سقوط به آرامی و با حوصله بلند شوید.
گیجی یا خواب آلودگی شدید ناشی از مصرف این دارو، می تواند باعث سقوط و افتادن، تصادف یا آسیب شدید شود.
اجتناب از نوشیدن الکل یا نوشیدنی های الکلی زیرا، مصرف الکل می تواند عوارض جانبی خاصی از تامسولوسین را افزایش دهد.
از ایستادن برای مدت طولانی از زمان و یا بیش از حد گرم در حین ورزش و در آب و هوای گرم اجتناب کنید. از بلند شدن بیش از حد سریع از حالت نشسته یا موقعیت دراز کشیده اجتناب کنید، چون ممکن است این کار سبب شود که شما احساس سرگیجه کنید.
تامسولوسین باعث کاهش فشار خون شده و ممکن است مصرف آن به سرگیجه یا غش شود، به ویژه هنگامی که شما برای اولین بار شروع به مصرف آن کرده و یا زمانی که شما دوباره شروع به مصرف آن می کنید. اگر شما دچار سرگیجه شدید و یا احساس کردید که ممکن است بیهوش شوید، با دکتر خود تماس بگیرید.
بعضی چیزها می تواند باعث شود که فشار خون شما بیش از حد پایین رود. این موارد شامل استفراغ، اسهال، عرق شدید، بیماری های قلبی، انجام دیالیز، یک رژیم غذایی کم نمک و یا مصرف یک داروی دیورتیک است. اگر شما یک بیماری طولانی مدت دارید که باعث اسهال یا استفراغ می شود، به دکتر خود اطلاع دهید.
فشار خون شما در حین استفاده از این دارو اغلب نیاز به بررسی دارد. همچنین شما نیاز دارید که قبل و در طول درمان با تامسولوسین از نظر ابتلای به سرطان پروستات، بررسی شوید.
زمانی که شما برای اولین بار از خواب بیدار شده اید، شما ممکن است احساس سرگیجه بسیاری کنید. در هنگام ایستادن و یا نشسته و یا بلند شدن در هنگامی که دراز کشیده اید، مراقب باشید.
اگر مصرف تامسولوسین به هر دلیل قطع کرده اید، قبل از شروع دوباره مصرف آن با دکتر خود تماس بگیرید. شما ممکن است نیاز به یک تنظیم دوز داشته باشید.
تداخلات دارویی تامسولوسین
هم زمان با سایر داروهای مهار کننده آلفا 1 و مهار کننده هایCYP3A4 منع مصرف جدی دارد.
ممکن است سطح سرم و سمیت مهار کننده های آلفا 1 و داروهای مهار کننده کانال کلسیم را افزایش دهد.
سطح سرمی و اثربخشی تامسولوسین ممکن است با داروهای کاهش دهنده CYP3A4 کاهش یابد: پگ اینترفرون آلفا- 2 بی
چه داروهایی مصرف تامسولوسین را تحت تاثیر قرار می دهند؟
با دکتر خود در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی خود و یا داروهایی که شروع و یا متوقف کرده‌اید، به ویژه موارد زیر مشورت کنید:
داروهای مصرفی برای درمان فشار خون (بالا یا پایین(
داروهای تجویزی یا بدون نسخه ، ویتامین ها ، و محصولات گیاهی
هرگز یک داروی جدید را بدون اطلاع به دکتر خود، شروع نکنید.
مصرف همزمان سايميتيدين باعث كاهش كليرانس تامسولوسين مي‌گردد.
تامسولوسین می تواند مردمک چشم (حدقه) شما را در طول عمل جراحی آب مروارید(کاتاراکت) تحت تاثیر قرار دهد.
هشدارها در مورد تامسولوسين (Tamsulosin)
برای اطمینان از اینکه مصرف این دارو برای شما خطری ندارد، در موارد زیر با پزشک خود و یا یک دکتر داروساز مشورت کنید:
قبل از شروع درمان از عدم وجود كارسينوم پروستات اطلاع حاصل شود.
بیماری کبدی یا کلیوی
سابقه سرطان پروستات
فشار خون پایین
آلرژی به داروهای سولفا
نيمه عمر دارو با افزايش سن افزايش مي‌يابد.
موارد منع مصرف تامسولوسین
مصرف این دارو در زنان باردار اکیدا ممنوع است. جزء گروه X طبق بندی می شود که منجر به نقص عضو جنین می گردد.
این دارو برای مصرف در افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی شود.
حساسیت شدید به تامسولوزین و ترکیبات مشابه.
نکات قابل توصیه در مورد تامسولوسين (Tamsulosin)
دارو 30 دقيقه پس از غذا مصرف شود
در شروع درمان به بيمار توصيه مي‌شود به آهستگي برخيزد تا احتمال زمين خوردن وي برطرف شود.
در صورت انجام عمل جراحي كاتاراكت مصرف اين دارو به جراح اطلاع داده شود.
در شروع درماني از انجام فعاليتهاي خطرناك و تا 12 ساعت پس از دوز اوليه و يا تغيير دوز خودداري شود تا بتوان پاسخ بيمار را ارزيابي نمود
این دارو باید در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.
منبع : سایت دلگرم
برای تهیه داروی تامسولوسین می توانید با واحد های فروش شرکت پخش سراسری محیادارودر سراسر کشور تماس حاصل فرمایید - محیادارو