ارسال توسط
در تاریخ 01 دی 1398 09:25
( گروه:
اخبار سلامت )
هپاتیت به معنی التهاب بافت کبد است. هپاتیت B یک بیمار ویروسی است که کبد را درگیر می کند. بیشتر افرادی که مبتلا میشوند مدتی بعد خوب می شوند و ویروس در بدنشان باقی نمی ماند که در این صورت مبتلا به هپاتیت حاد هستند. ممکن است فرد از ابتلای خود آگاه نباشد، چون بیماری می تواند بدون علامت بوده یا علائمی خفیف مانند آنفولانزا داشته باشد، در این صورت فرد بدون اینکه بداند ویروس را به دیگران منتقل می کند. در مواردی ویروس در بدن باقی می ماند که هپاتیت مزمن نامیده میشود. این حالت در دراز مدت موجب آسیب کبد میگردد. در 5 تا 10 در صد مبتلایان تبدیل به حالت مزمن اتفاق می افتد و گاهی منجر به سرطان کبد میشود. شیرخواران و کودکان خرد سال بیشتر دچار هپاتیت مزمن می شوند.
شیوع و همه گیری شناسی:
هپاتیت B ممکن است در حدود 5% بیماران به یک بیماری مزمن )که بیش از 6ماه طول میکشد ( تبدیل شود. معمولاً موارد حاد عفونت سیر خود محدود شونده دارند. 1 تا 2 درصد از موارد حاد منجر به هپاتیت برق آسا می شوند که در 30 تا 40درصد از آنها به مرگ بیمار منجر میگردد.
علت بیماری:
ویروس HBV عامل مولد هپاتیت B است و جزء ویروسهای کبدی DNA دار طبقه بندی می شود. بافت هدف این بیماری و میزبان آن محدود است فقط در کبد و گاهی پانکراس و کلیه انسان و میمون را نیز آلوده می کند. این ویروس کوچک، دارای پوشش، دارای DNA دو رشته و حلقوی که قسمتی از آن تک رشته ای است می باشد.
علایم ناشی از بیماری:
علایم بالینی شامل تهوع، استفراغ، بی اشتهایی شدید میباشد که به دنبال آن یرقان ظاهر میشود (گرچه هپاتیت بدون یرقان نیز شایع است). حدود 85 در صد بیماران کاملا بهبودی حاصل پیدا می کنند. تمام افراد آلوده شده با این ویروس علایم بیماری حاد را نشان نمیدهند. 40 – 30 درصد افراد آلوده شده علامت خاصی را نشان نمیدهند. معمولا علایم حدود 6- 4 هفته بعد از ورود ویروس بروز می کند. مانند هپاتیت A افراد آلوده شده با ویروس هپاتت B حاد احساس بیماری میکنند و قادر به انجام کاری نیستند .کمتر از یک درصد افراد آلوده این بیماری را به شکل خیلی شدید و سریع نشان میدهند که منجر به از کار افتادن کبد و مرگ می شود.اگر دستگاه ایمنی نتواند بیماری را تا 6 ماه سرکوب کند، شخص علایم هپاتیت مزمن را نشان میدهد. نشانه های هپاتیت مزمن مشابه هپاتیت حاد می باشد. معمولا در افرادی که چندین سال است مبتلا به بیماری هستند گروهی از علایم اضافی دیده میشود. این علایم شامل کهیر، جوشهای پوستی، آرتریت، سوزش یا مورمور کردن در بازوها و پاها میباشد .
روش تشخیص:
اولین راه تشخیص استفاده از آزمایش خون است که آنتی ژنها و آنتی بادیها که بوسیله دستگاه ایمنی در مقابل ویروس ساخته می شود را مشخص می کند. انجام آزمایش HBSAG و مثبت بودن آن تنها وجود ویروس در بدن را ثابت می کند و با انجام آزمایش های تکمیلی دیگر، مبتلایان به هپاتیت حاد را از نوع مزمن جدا می کند. البته تشخیص قطعی با نمونه برداری از کبد صورت می گیرد.
درمان:
برای افراد مبتلا به هپاتیت B حاد استفاده از دارو های ضدویروسی توصیه نمی شود. در هپاتیت B مزمن که ویروس دارای فعالیت تکثیر شونده بوده و یا روند تخریبی کبد شروع شده باشد این دارو ها توصیه میشوند.فرد مبتلا به نوع حاد بیماری احتیاج به درمان ندارد و می تواند با استراحت و داروهای مسکن و نوشیدن مایعات بیماری را تحت نظر قرار دهد. درمان فقط برای افراد مبتلا به هپاتیت مزمن تجویز می شود. هدف از درمان ،کاهش بار ویروسی و سطح آنزیمهای کبد می باشد. اگر آنتی ژنهای HBSAg و HBeAg از خون پاک شوند درمان متوقف میشود.
مراقبت های لازم
کارکنان بیمارستان ها ،پزشکان، پرستاران و مراقبین بهداشتی که در تماس با بیماران و یا خون آنها هستند، در معرض عفونت هپاتیت و انتقال آن قرار دارند و به همین دلیل واکسیناسیون هپاتیت ب و رعایت دستورات بهداشتی و مراقبتی در این دسته از افراد توصیه میشود.
واکسن هپاتیت B:
دو نوع واکسن هپاتیت B که محتوی HBSAg میباشد در دسترس است. واکسنهای بدست آمده از پلاسمای خون و واکسنهای نوترکیبی. هر دو نوع واکسن حتی اگر پس از تولد تلقیح شوند مطمئن، ایمنی زا و اثر بخش هستند.(آنتی بادی مادری تاثیری بر پاسخ به واکسن نمی گذارد) بیش از 90 درصد کودکان حساس پس از سه دوز واکسن، آنتی بادی محافظت کننده را تولید می کنند و در اکثر مطالعاتی که بر کودکان هم گروه برای بیش از 10سال انجام شده است اثر بخشی واکسن جهت جلوگیری از حامل مزمن شدن از 90درصد تجاوز می کند .
شما از راههای زیر ممکن است به هپاتیت B دچار شوید:
- داشتن رابطه جنسی با فرد آلوده بدون استفاده از کاندوم
- استفاده مشترک از سوزنهای تزریقی
- استفاده از خالکوبی(تاتو)یا هر گونه خراشیدن و سوراخ کردن بدن با استفاده از وسایل آلوده که برای فرد دیگری مورد استفاده قرار گرفته اند .
- خراشیده شدن پوست با سوزن آغشته به خون (کارکنان مراکز بهداشتی درمانی ممکن است از این طریق آلوده شوند)
- زندگی با فرد مبتلا به هپاتیت B
- استفاده از مسواک یا تیغ ریش تراشی مشترک با یک فرد آلوده
- مسافرت به کشورهایی که هپاتیت B در آنها شایع است.
- یک مادر آلوده میتواند هپاتیت B را در هنگام تولد یا شیردهی به نوزادش منتقل کند.
کاهش فعالیت: کاستن از میزان فعالیت و هماهنگ کردن آن با توان خود، نکته ای مهّم است. شما نباید دائماً در بستر استراحت نمائید اما باید به نیاز بدن خود، هنگامی که خسته می شوید توجه نمائید. از رفتن به سرکار و مدرسه مگر در صورتیکه حجم کارهایتان در توان شما باشد اجتناب کنید. از ورزش شدید بپرهیزید. بتدریج که بهتر می شوید می توانید رفته رفته به فعالیت معمولی خود باز گردید، در صورتیکه سریعاً و بدون توجه به توان خود، فعالیتهای عادی خود را شروع کنید ممکن است مجدداً بیمار شوید.
تغذیه مناسب: اگر چه ممکن است اشتها نداشته باشید امّا تغذیه مناسب لازم است، اکثر مبتلایان با گذشت روز دچار بدتر شدن حالت تهوع و بی اشتهایی میشوند. خوردن یک وعدۀ غنی و کامل در صبح و وعدههای سبکتر در ساعات بعدی مفید می باشد .
پزشکان رژیم غذایی پرکالری – پرپروتئین را برای بیماران هپاتیتی توصیه می کنند.
جلوگیری از کم آب شدن بدن: بسیار مهّم است هنگامی که مبتلا به هپاتیت B هستید مخصوصاً اگر استفراغ میکنید آب به میزان زیاد بنوشید. اگر تحمل میکنید نوشیدن آب گوشت و میوه با توجه به تامین کالری بیشتر برای شما، مفید می باشد .
اجتناب از الکل و داروها: هپاتیت متابولیسم الکل و برخی داروها را مختل میکند. این مواد روند تخریب کبد را تسریع می کنند .اگر داروی تجویز شده توسط پزشک را استفاده می کنید ممکن است پزشک مصرف دارو را تا بهبود کامل کبد به تعویق اندازد. به هر حال بدون توصیه پزشک، خودسرانه دارو مصرف نکنید. در مورد تمام داروهای مصرفی خود اعم از تجویز شده، داروهای گیاهی و استامینوفن از پزشک خود سؤال کنید. استامینوفن میتواند باعث تخریب کبد شود.
کنترل خارش بدن: برخی از افراد مبتلا به هپاتیت، گاهی دچار خارش پوست بدن می شوند، کنترل این وضعیت با خنک نگهداشتن پوست، اجتناب از در معرض آفتاب قرار گرفتن، پوشیدن لباسهای نخی و استفاده از برخی داروها مقدور می باشد. در صورت تمایل به استفاده از دارو حتماً با پزشک خود مشورت نمائید و دستورات درج شده روی بسته دارو را مطالعه کنید و در صورت بروز هر گونه عارضه، مصرف دارو را قطع نمائید.
پیش آگهی:
پیش آگهی تحت تاثیر وسعت تکثیر ویروس و توانایی سیستم ایمنی برای کنترل عفونت قرار میگیرد. فاکتورهای دیگری که دوره هپاتیت را وخیم تر می کنند شامل جنس مذکر، مصرف الکل و عفونت همزمان با دیگر ویروسهای هپاتیت میباشد. عوامل متعددی عوارض کبدی عفونت هپاتیت B را تشدید می کنند این عوامل شامل عفونت همزمان هپاتیت C و D و کبد چرب و بیماریهای متابولیک می باشند.
منبع: بنیاد بیماری های نادر ایران